แมลงศัตรูผัก

สถาบันวิจัยพืชสวน - กรมวิชาการเกษตร

หนอนกระทู้ผัก กลุ่ม :

ชื่อวิทยาศาสตร์ Spodoptera litura (Fabricius) ที่อยู่ ชื่อจังหวัด

Latitude : longittude :

แมลง
ชื่อสามัญ : common cutworm
ชื่ออื่น : หนอนรัง หนอนกระทู้ยาสูบ
วงศ์ : Noctuidae
ความสำคัญ และลักษณะการทำลาย : ศัตรูสำคัญของพืชเศรษฐกิจหลายชนิด หนอนฟักออกจากไข่อยู่รวมกันเป็นกลุ่มแทะกินผิวใบ เมื่อหนอนโตจะแยกออกจากกลุ่มกัดกินใบพืช ดอกและฝักอ่อน
วงจรขีวิต : วงจรชีวิตหนอนกระทู้ผักเฉลี่ย 25-35 วัน หรือ 122-14 ชั่วอายุขัยต่อปี
ไข่ : ระยะไข่ 3-4 วัน วางไข่เป็นฟองเดี่ยว ๆ หรือกลุ่มบริเวณโคนต้นพืช เส้นกลางใบพืชและตามพื้นดิน ไข่รูปร่างคล้ายไข่ไก่มีขนาด 0.13 x 0.27 มม. สีขาวอมเขียว ผิวเรียบเป็นมัน และจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองก่อนฟักเป็นตัว
หนอน : หนอน ระยะแรกจะอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม แทะกินผิวใบจนบางใส เมื่อลอกคราบได้ 2 ครั้ง จะสังเกตแถบสีดำที่ปล้องอกที่ 3 ได้ชัดเจน ลำตัวจะเปลี่ยนจากสีเขียวอ่อนเกิดลายเส้น หรือจุดสีดำ และผิวลำตัวมีขีดดำพาดตามยาว หนอนจะเริ่มแยกย้ายทำลายพืชกัดกินใบ ยอดอ่อน หรือเข้ากัดกินซอกกลีบใบในหัวกะหล่ำที่ยังเข้าไม่แน่นทำให้เสียหาย ระยะหนอนมีการเจริญเติบโต 5 ระยะ ใช้เวลา 10-15 วัน หนอนระยะสุดท้ายเคลื่อนไหวช้ามีขนาด 1.5 ซม.
ดักแด้ : ระยะดักแด้ 7-10 วัน ก็ฟักเป็นตัวเต็มวัย
ตัวเต็มวัย : ตัวเต็มวัย ซึ่งเป็นผี้เสื้อกลางคืนขนาดกลางสีน้ำตาล กางปีกกว้าง 3-3.5 ซม. ปีกคู่หน้ามีเส้นสีเหลืองพาดหลายเส้น ตัวเต็มวัยมีอายุเฉลี่ย 5-10 วัน
ระยะทำลายพืช : หนอน
พาหะนำโรค : -
ส่วนของพืชที่่ถูกทำลาย : ใบ ดอก ผล เมล็ด
พืชอาศัย : ผักตระกูลกะหล่่าทุกชนิด เช่น ผักคะน้า กะหล่่าปลี กะหล่่าดอก ผักกาดขาวปลี ผักกาดเขียวปลี ผักกาดหัว เป็นต้น นอกจากนี้ยังท่าลายพืชผักชนิดอื่นๆ ไม้ผล พืชไร่ และไม้ดอก ได้แก่ หอมแดง หอมหัวใหญ่ หน่อไม้ฝรั่ง กระเจี๊ยบเขียว พริก องุ่น ข้าวโพด ถั่วเหลือง กุหลาบ ดาวเรือง และกล้วยไม้
ศัตรูธรรมชาติ : แมลงศัตรูธรรมชาติที่พบเข้าท่าลายหนอนกระทู้ผัก ได้แก่ แมลงเบียน เช่น แตนเบียนหนอน Microplitis manilae Ashmead แมลงวัน Peribaea orbata (Wiedemann) และแมลงห้่า เช่น มวน พิฆาต (Eocanthecona furcellata (Woff))
เขตกรรม : ทำการไถตากดิน และเก็บเศษซากพืชอาหาร เพื่อฆ่าดักแด้และลดแหล่งอาหารในการขยายพันธุ์ของหนอนกระทู้ผัก การใช้โรงเรือนคลุมด้วยตาข่ายไนล่อน หรือการปลูกผักกางมุ้ง Green house ซึ่งมีประสิทธิภาพป้องกันการเข้าทำลายของหนอนกระทู้ผักได้ดี
วิธีกล : ตรวจดูแปลงสม่ำเสมอ เก็บกลุ่มไข่ หรือหนอนที่ฟักออกจากไข่ใหม่ ๆ ทำลาย เมื่อใบถูกทำลาย 30% ในพืชไร่ หรือ 10% ในพืชผัก หรือพบหนอนเกิน 1 ตัว/ต้น หรือใบถูกทำลาย 60% หลังดอกบาน
สารสกัด : สารสกัดสะเดา
ฟีโรโมน :
สารชีวภัณฑ์ : 1.Bacillus thuringiensis subsp. kurstakii สูตร WG อัตรา 60-80 ก./น้ำ 20 ลิตร สูตร FC อัตรา 60-100 มล./น้ำ 20 ลิตร 2.Bacillus thuringiensis subsp. aizawai สูตร WDG อัตรา 60-80 ก./น้ำ 20 ลิตร สูตร FC อัตรา 60-100 มล./น้ำ 20 ลิตร
สารเคมี : chlorfenapyr, chlorfluazuron, chlorantraniliprole, emamectin benzoate flubendiamide, indoxacarb, lufennuron
สารที่ 1 สาร indoxacarb 15% SC อัตรา 15-30 มล./น้ำ 20 ลิตร กลุ่มกลไกการออกฤทธิ์ที่ 22A ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทบริเวณแกนประสาท โดยขวางช่องผ่าน Voltage-dependent sodium channels ทำให้ไม่สามารถส่งกระแสประสาทผ่านช่องผ่านโซเดียมและเสียสมดุลโซเดียมไอออน เกิดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ เป็นตะคริว เกิดอาการชาไม่รับรู้ความรู้สึก อัมพาตและตาย เมื่อแมลงรับสารในระยะแรกสารจะยังไม่เป็นพิษต่อแมลง (prodrug) จนเมื่อสารถูกย่อยโดยเอนไซม์ amidases หรือเอนไซม์ esterases ระดับความเป็นพิษ LD50 ร้ายแรง 179 มิลลิกรัม
สารที่ 2 สาร chlorfluazuron 5% EC อัตรา 20-30 มล./น้ำ 20 ลิตร กลุ่มกลไกการออกฤทธิ์ที่ 15 ระงับการลอกคราบของหนอน หยุดการสร้างสารไคติน ระดับความเป็นพิษ LD50 น้อย >8,500 มิลลิกรัม
สารที่ 3 สาร lufennuron 5% EC อัตรา 20-30 มล./น้ำ 20 ลิตร กลุ่มกลไกการออกฤทธิ์ที่ 15 ยับยั้งการสร้างสารไคติน ทำให้ไม่สามารถเจริญเติบโตเป็นตัวแก่ได้ ระดับความเป็นพิษ LD50 น้อย >3,000 มิลลิกรัม
สารที่ 4 สาร chlorfenapyr 10% SC อัตรา 30-40 มล./น้ำ 20 ลิตร กลุ่มกลไกการออกฤทธิ์ที่ 13 รบกวนการส่งโปรตอนในกระบวนการออกซิเดทีฟฟอสโฟรีเลชั่น ส่งผลต่อระบบการหายใจและสร้างพลังงาน ระดับความเป็นพิษ LD50 ปานกลาง 441 มิลลิกรัม
สารที่ 5 สาร chlorantraniliprole 5.17% SC อัตรา 15-20 มล./น้ำ 20 ลิตร กลุ่มกลไกการออกฤทธิ์ที่ 28 ระดับความเป็นพิษ LD50 น้อย >5,000 มิลลิกรัม สาร flubendiamide 20% WG อัตรา 15-20 มล./น้ำ 20 ลิตร กลุ่มกลไกการออกฤทธิ์ที่ 28 ระดับความเป็นพิษ LD50 น้อย >2,000 มิลลิกรัม สาร emamectin benzoate 1.92% EC อัตรา 15-20 มล./น้ำ 20 ลิตร กลุ่มกลไกการออกฤทธิ์ที่ 6 ระดับความเป็นพิษ LD50 ร้ายแรง 76 มิลลิกรัม
พืชที่ 1 คะน้า หลังเพาะกล้า 20 วันพ่นป้องกันกำจัด
พืชที่ 2 กะหล่ำปลี
พืชที่ 3 ผักกาดหัว
พืชที่ 4 กะหล่ำดอก
พืชที่ 5 ผักกาดเขียวปลี
พืชที่ 6 ผักกาดขาวปลี
พืช EIL :
พืชส่งออก : -
กระบวนการพิเศษ1 -
กระบวนการพิเศษ2 -
กระบวนการพิเศษ3 -
งานวิจัย : -
แหล่งสืบค้นข้อมูลเพิ่มเติม :

ฐานข้อมูลนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยเทคโนโลยีการป้องกันกำจัดแมลงศัตรูผักอย่างแม่นยำ 2565-67

ภายใต้แผนงานวิจัยและพัฒนาการผลิตพืชผักด้วยเทคโนโลยีเกษตรขั้นสูงเพื่อเพิ่มผลิตภาพ